کد مطلب:122466 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:313
خطبه ی حضرت امام حسن مجتبی بعد از شهادت پدر بزرگوارش امیرالم
شیخ مفید و شیخ صدوق علیهما الرحمه و جمع دیگر از روات علیهم الرحمه با اسناد معتبره روایت كرده اند كه بعد از شهادت امیر اهل ایمان و سلطان عارفان و رئیس موحدان و امام متقیان حضرت علی مرتضی علیه آلاف التحیة و الثناء وجود مقدس حضرت امام حسن مجتبی علیه الصلوة و السلام بر منبر برآمد و خطبه بلیغه ی مشتمل بر ستایش الهی و معارف ربانی و حقایق سبحانی اداء نمود و سپس فرمود (نحن حزب الله) ما اهل بیت عصمت و معادن حكمت هستیم كه حزب الله غالبیم و مائیم عترت حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله كه از همه كس به آن حضرت نزدیكتریم و مائیم اهل بیت رسالت كه از جمیع گناهان و بدیها معصوم و مطهریم، مائیم یكی از دو چیز بزرگ كه حضرت رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم بجای خود در میان امت گذاشت و فرمود (انی تارك فیكم الثقلین كتاب الله و عترتی)، مائیم كه حضرت نبی خاتم (ص) ما را جفت كتاب خدا گردانید و تمام علوم قرآن را تنزیلا و تاویلا بما عطا نمود، مائیم كه در قرآن به یقین سخن می گوئیم و به ظن و گمان تأویل آیات آن نمی كنیم پس اطاعت كنید ما را كه اطاعت ما از جانب خدا بر شما واجب شده است و ذات اقدس الوهی اطاعت ما را باطاعت خود و رسول خود مقرون گردانیده است و فرموده است:
یا ایهاالذین آمنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منكم
(آیه ی 59 سورة النساء)
[ صفحه 207]
و خطاب در این آیه ی مباركه به اهل ایمان است.
اهل ایمان كسانی هستند كه مؤمن و موقن به الله تعالی یعنی بذات كل الكمال الوهی كه مستجمع جمیع صفات كمالیه از جمالیه و جلالیه است هستند.
اهل ایمان كسانی هستند كه صفات كمالیه الهیه را عین ذات خدا می دانند یعنی علیم است بنفس ذات، قادر است بنفس ذات، حی است بنفس ذات، مرید است بنفس ذات و قس علی ذالك سایر كمالاته عزوجل.
اهل ایمان كسانی هستند كه خدا را واحد بوحدت حقه حقیقیه می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه خدا را صرف الوجود و صرف كل كمال وجود می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه خدا را واجب الوجود بالذات و واجب الوجود من جمیع الجهات و الحیثیات می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه خدا را موجود بالذات و ازلی الذات و ابدی الذات و سرمدی الذات و قدیم بالذات و دارای جمیع كمالات و فعلیات بالذات و الاصالة می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه مبدء عالم و علت موجده را خدای یكتا و خالق كل اشیاء می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه مؤمن و موقن بتوحید ذاتی و توحید صفاتی و توحید افعالی و توحید آثاری هستند.
اهل ایمان كسانی هستند كه مؤمن و موقن به (لا هو الا هو) و (لا اله الا الله) و (لا قوة الا بالله) و (لا مؤثر فی الوجود الا الله) هستند.
اهل ایمان كسانی هستند كه ذات یكتای الوهی را بی كفو و بی مثل و بی شریك می شناسند.
تعالی الله یكی بی مثل و مانند
كه خوانندش خداوندان خداوند
[ صفحه 208]
ورای هر چه در گیتی اساس است
برون از هر چه در فكر و قیاس است
بری از خویش و از پیوند و از كس
صفاتش قل هو الله احد بس
شناسنامه ی كامل حقتعالی سوره ی مباركه توحید (قل هو الله احد. الله الصمد. لم یلد و لم یولد و لم یكن له كفوا احد) است.
مؤلف این سوره ی مباركه را از نظر قرآن و برهان و عرفان تفسیر نموده است كه بخش اول آن چاپ شده و منتشر گردیده است.
اهل ایمان كسانی هستند كه ایمان و ایقان بملائكه و جمیع قوای الهیه و جنود و سپاه نامتناهی الهی دارند لقوله تعالی: و المؤمنون كل آمن بالله و ملائكته (آیه ی 285 سوره بقره)، اصناف ملائكه بسیار و خارج از حیطه ی احصاء و شمار است بطوریكه غیر از خدای متعال هیچ كس را احاطه علمی بر قوا و سپاه الهی و جنود نامتناهی ربانی نیست كما اشار الیه نص الكتاب الالهی، و ما یعلم جنود ربك الا هو (آیه ی 31 سورة المدثر).
اهل ایمان كسانی هستند كه ایمان و ایقان بكتب الهیه دارند كما اشار الیه نص القرآن (و المؤمنون كل آمن بالله و ملائكته و كتبه) الآیة.
كتب الهیه شامل كتب لاهوتیه و جبروتیه و ملكوتیه و ناسوتیه می شود.
كتب الهیه شامل جمیع كتب تكوینیه و تدوینیه نیز می شود.
كتب الهیه شامل كتب آفاقیه و انفسیه نیز می شود.
كتب الهیه شامل تمام كتب كلیه و جزئیه حق كه از حیطه احصاء خارج است می شود.
تمام مراتب وجود از غیب و شهود همه كتب حقند و همه نقوش و ارقام آن كلمات الله می باشند و همه كتب الهی و كلمات وجودیه اند.
قل لو كان البحر مددا لكلمات ربی لنفد البحر قبل ان تنفد كلمات ربی
[ صفحه 209]
و لو جئنا بمثله مددا (آیه 109 سوره ی كهف)، و لنعم ما قال العارف الشبستری:
به نزد آنكه جانش در تجلی است
همه عالم كتاب حقتعالی است
عرض اعراب و جوهر چون حروفست
مراتب همچو آیات وقوف است
از او هر عالمی چون سوره ی خاص
یكی زان فاتحه دیگر چو اخلاص
نخستین آیتش عقل كل آمد
كه در وی همچو باء بسمل آمد
دوم نفس كل آمد آیت نور
كه چون مصباح شد از غایت نور
سوم آیت در او شد عرش رحمان
چهارم آیت الكرسی همی خوان
نظر كن باز در جرم عناصر
كه هر یك آیتی هستند ظاهر
پس از عنصر بود جرم سه مولود
كه نتوان كرد این آیات معدود
بآخر گشت نازل نفس انسان
كه بر ناس آمد آخر ختم قرآن
انسان نسخه ی جامعه كتاب هستی است چنانكه كاشف حقایق امام بحق ناطق حضرت امام صادق علیه الصلوة و السلام فرموده است:
الصورة الانسانیه اكبر حجج الله علی خلقه و هی الكتاب الذی كتبه بیده و هی الهیكل الذی بناه بحكمته و هی مجموع صور العالمین، الحدیث از تفسیر صافی.
[ صفحه 210]
امام صادق علیه السلام فرمود صورت انسانیه اكبر حجت خداست بر خلق خدا و كتابی است كه بید قدرت حق نوشته شده است انسان هیكل توحید است و بنائی است كه بحكمت خدا بپا شده و نقشه او بعنوان مظهر كل اسماء الوهی ترسیم و او را مجموعه ی صور عالمین است.
و در اشعار منسوب بامیرالمؤمنین علیه السلام آمده است:
و انت الكتاب المبین الذی
با حرفه یظهر المضمر
اتزعم انك جرم صغیر
و فیك انطوی العالم الاكبر
ای نسخه نامه الهی كه توئی
وی آئینه جمال شاهی كه توئی
بیرن ز تو نیست آنچه در عالم هست
از خود بطلب هر آنچه خواهی كه توئی
و نیز كتب الهیه شامل جمیع صحف سماویه و كتب تدوینیه مانند صحف آدم و زبور داود و تورات موسی و انجیل عیسی علیهم السلام و نیز شامل قرآن حضرت محمد مصطفی علیه و آله آلاف التحیة و الثناء می باشد.
كتاب سر لاریبی است قرآن
ظهور شاهد غیبی است قرآن
كتاب عشق قرآن است در یاب
صحیفه سر سبحان است دریاب
كلامش جمله برهان است دریاب
مفادش جمله عرفان است دریاب
به پیش حكمت قرآن احمد (ص)
كه زد بر مخزن اسرار سرمد
[ صفحه 211]
میار افسانه ی اشراق و مشاء
كه شب بود این جهان و قوم اعشاء
بغیر از علم قرآن هر چه گویند
شبان تیره در بیراهه پویند
سخن بشنو از وحی آسمانی
كه مرجانراست عمر جاودانی
برو گر عاشقی زین حكمت آموز
بنور حكمت آن جان بیفروز
تو (ربانی) باین حكمت سرافراز
بدین حكمت همیشه باش دمساز
اهل ایمان كسانی هستند كه ایمان و ایقان برسل و سفراء الهی دارند كما اشار الیه نص القرآن: و المؤمنون كل آمن بالله و ملائكته و كتبه و رسله لا نفرق بین احد من رسله (آیه 285 سوره بقره).
عدم تفریق از نظر ایمان و تصدیق عموم رسل الهی است نه از حیث تفضیل زیرا تفاوت مراتب و تفاضل درجات در میان انبیا و رسل بسیار است بحكم، تلك الرسل فضلنا بعضهم علی بعض و منهم من كلم الله و رفع بعضهم درجات (آیه 253 سوره بقره)، سلسله جلیله انبیا و رسل افضل فالافضل دارند چه رسول افضل از نبی است و اولوالعزم از سایر رسل افضل و خاتم افضل از همه انبیا و رسل است.
یا ایهاالذین آمنوا اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منكم
(آیه ی 59 سورة النساء)
[ صفحه 207]
و خطاب در این آیه ی مباركه به اهل ایمان است.
اهل ایمان كسانی هستند كه مؤمن و موقن به الله تعالی یعنی بذات كل الكمال الوهی كه مستجمع جمیع صفات كمالیه از جمالیه و جلالیه است هستند.
اهل ایمان كسانی هستند كه صفات كمالیه الهیه را عین ذات خدا می دانند یعنی علیم است بنفس ذات، قادر است بنفس ذات، حی است بنفس ذات، مرید است بنفس ذات و قس علی ذالك سایر كمالاته عزوجل.
اهل ایمان كسانی هستند كه خدا را واحد بوحدت حقه حقیقیه می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه خدا را صرف الوجود و صرف كل كمال وجود می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه خدا را واجب الوجود بالذات و واجب الوجود من جمیع الجهات و الحیثیات می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه خدا را موجود بالذات و ازلی الذات و ابدی الذات و سرمدی الذات و قدیم بالذات و دارای جمیع كمالات و فعلیات بالذات و الاصالة می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه مبدء عالم و علت موجده را خدای یكتا و خالق كل اشیاء می شناسند.
اهل ایمان كسانی هستند كه مؤمن و موقن بتوحید ذاتی و توحید صفاتی و توحید افعالی و توحید آثاری هستند.
اهل ایمان كسانی هستند كه مؤمن و موقن به (لا هو الا هو) و (لا اله الا الله) و (لا قوة الا بالله) و (لا مؤثر فی الوجود الا الله) هستند.
اهل ایمان كسانی هستند كه ذات یكتای الوهی را بی كفو و بی مثل و بی شریك می شناسند.
تعالی الله یكی بی مثل و مانند
كه خوانندش خداوندان خداوند
[ صفحه 208]
ورای هر چه در گیتی اساس است
برون از هر چه در فكر و قیاس است
بری از خویش و از پیوند و از كس
صفاتش قل هو الله احد بس
شناسنامه ی كامل حقتعالی سوره ی مباركه توحید (قل هو الله احد. الله الصمد. لم یلد و لم یولد و لم یكن له كفوا احد) است.
مؤلف این سوره ی مباركه را از نظر قرآن و برهان و عرفان تفسیر نموده است كه بخش اول آن چاپ شده و منتشر گردیده است.
اهل ایمان كسانی هستند كه ایمان و ایقان بملائكه و جمیع قوای الهیه و جنود و سپاه نامتناهی الهی دارند لقوله تعالی: و المؤمنون كل آمن بالله و ملائكته (آیه ی 285 سوره بقره)، اصناف ملائكه بسیار و خارج از حیطه ی احصاء و شمار است بطوریكه غیر از خدای متعال هیچ كس را احاطه علمی بر قوا و سپاه الهی و جنود نامتناهی ربانی نیست كما اشار الیه نص الكتاب الالهی، و ما یعلم جنود ربك الا هو (آیه ی 31 سورة المدثر).
اهل ایمان كسانی هستند كه ایمان و ایقان بكتب الهیه دارند كما اشار الیه نص القرآن (و المؤمنون كل آمن بالله و ملائكته و كتبه) الآیة.
كتب الهیه شامل كتب لاهوتیه و جبروتیه و ملكوتیه و ناسوتیه می شود.
كتب الهیه شامل جمیع كتب تكوینیه و تدوینیه نیز می شود.
كتب الهیه شامل كتب آفاقیه و انفسیه نیز می شود.
كتب الهیه شامل تمام كتب كلیه و جزئیه حق كه از حیطه احصاء خارج است می شود.
تمام مراتب وجود از غیب و شهود همه كتب حقند و همه نقوش و ارقام آن كلمات الله می باشند و همه كتب الهی و كلمات وجودیه اند.
قل لو كان البحر مددا لكلمات ربی لنفد البحر قبل ان تنفد كلمات ربی
[ صفحه 209]
و لو جئنا بمثله مددا (آیه 109 سوره ی كهف)، و لنعم ما قال العارف الشبستری:
به نزد آنكه جانش در تجلی است
همه عالم كتاب حقتعالی است
عرض اعراب و جوهر چون حروفست
مراتب همچو آیات وقوف است
از او هر عالمی چون سوره ی خاص
یكی زان فاتحه دیگر چو اخلاص
نخستین آیتش عقل كل آمد
كه در وی همچو باء بسمل آمد
دوم نفس كل آمد آیت نور
كه چون مصباح شد از غایت نور
سوم آیت در او شد عرش رحمان
چهارم آیت الكرسی همی خوان
نظر كن باز در جرم عناصر
كه هر یك آیتی هستند ظاهر
پس از عنصر بود جرم سه مولود
كه نتوان كرد این آیات معدود
بآخر گشت نازل نفس انسان
كه بر ناس آمد آخر ختم قرآن
انسان نسخه ی جامعه كتاب هستی است چنانكه كاشف حقایق امام بحق ناطق حضرت امام صادق علیه الصلوة و السلام فرموده است:
الصورة الانسانیه اكبر حجج الله علی خلقه و هی الكتاب الذی كتبه بیده و هی الهیكل الذی بناه بحكمته و هی مجموع صور العالمین، الحدیث از تفسیر صافی.
[ صفحه 210]
امام صادق علیه السلام فرمود صورت انسانیه اكبر حجت خداست بر خلق خدا و كتابی است كه بید قدرت حق نوشته شده است انسان هیكل توحید است و بنائی است كه بحكمت خدا بپا شده و نقشه او بعنوان مظهر كل اسماء الوهی ترسیم و او را مجموعه ی صور عالمین است.
و در اشعار منسوب بامیرالمؤمنین علیه السلام آمده است:
و انت الكتاب المبین الذی
با حرفه یظهر المضمر
اتزعم انك جرم صغیر
و فیك انطوی العالم الاكبر
ای نسخه نامه الهی كه توئی
وی آئینه جمال شاهی كه توئی
بیرن ز تو نیست آنچه در عالم هست
از خود بطلب هر آنچه خواهی كه توئی
و نیز كتب الهیه شامل جمیع صحف سماویه و كتب تدوینیه مانند صحف آدم و زبور داود و تورات موسی و انجیل عیسی علیهم السلام و نیز شامل قرآن حضرت محمد مصطفی علیه و آله آلاف التحیة و الثناء می باشد.
كتاب سر لاریبی است قرآن
ظهور شاهد غیبی است قرآن
كتاب عشق قرآن است در یاب
صحیفه سر سبحان است دریاب
كلامش جمله برهان است دریاب
مفادش جمله عرفان است دریاب
به پیش حكمت قرآن احمد (ص)
كه زد بر مخزن اسرار سرمد
[ صفحه 211]
میار افسانه ی اشراق و مشاء
كه شب بود این جهان و قوم اعشاء
بغیر از علم قرآن هر چه گویند
شبان تیره در بیراهه پویند
سخن بشنو از وحی آسمانی
كه مرجانراست عمر جاودانی
برو گر عاشقی زین حكمت آموز
بنور حكمت آن جان بیفروز
تو (ربانی) باین حكمت سرافراز
بدین حكمت همیشه باش دمساز
اهل ایمان كسانی هستند كه ایمان و ایقان برسل و سفراء الهی دارند كما اشار الیه نص القرآن: و المؤمنون كل آمن بالله و ملائكته و كتبه و رسله لا نفرق بین احد من رسله (آیه 285 سوره بقره).
عدم تفریق از نظر ایمان و تصدیق عموم رسل الهی است نه از حیث تفضیل زیرا تفاوت مراتب و تفاضل درجات در میان انبیا و رسل بسیار است بحكم، تلك الرسل فضلنا بعضهم علی بعض و منهم من كلم الله و رفع بعضهم درجات (آیه 253 سوره بقره)، سلسله جلیله انبیا و رسل افضل فالافضل دارند چه رسول افضل از نبی است و اولوالعزم از سایر رسل افضل و خاتم افضل از همه انبیا و رسل است.